YÖNETMELİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ

NZEB ve NSEB KAVRAMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI ve BU KAPSAMDA GETİRİLEN YÖNETMELİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet

Bu çalışma, Türkiye’de binalarda enerji tasarrufu oluşturmak amacıyla belirlenen “Neredeyse Sıfır Enerjili Bina” (NSEB) kavramının Avrupa’daki “Nearly Zero Energy Buildings” (NZEB) kavramıyla karşılaştırılması yapılmıştır. “Binaların dünyada %40 nihai enerjiyi tükettikleri ve sera gazının yaklaşık %36‘sını oluşturduğu” için, yapılan kalkınma çalışmalarında binalarda ki enerji kullanımı oldukça önemlidir. Özellikle, Türkiye’de de inşaat sektörünün yüksek enerji kullanımı nedeniyle, enerji verimliliğinin artırılması ve binaların enerji tasarrufu amacıyla belirli ölçekteki binalarda enerji üretme mecburiyetinin getirilmesi planlanmaktadır. Türkiye’de bu kapsam da uygulanan, “Enerji Performans Yönetmeliği” ‘nin değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu çalışma ayrıca, hedeflenen çalışmaların enerji verimliliği, alınan kararların hedefleri, uygulama kolaylıkları ve inşaatın sarfedilen enerjisinin azaltılması için hedeflenen tedbirlerin önemini vurgulamaktadır ve alınan mevzuat kararlarının daha kapsamlı olması gerektiğine öneriler getirip, işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Nseb, nzeb, enerji performans yönetmeliği, türkiye’de sürdürülebilirlik, bina enerji performansı direktifi

Abstract

This study the concept of “Nearly Zero Energy Buildings” (NZEB) in Europe with the “Neredeyse Sıfır Enerjili Bina” (NSEB) concept in Turkey, aimed at creating energy savings in buildings. Buildings worldwide consume 40% of final energy and account for approximately 36% of greenhouse gas emissions, so energy efficiency in building usage is very important, particularly in the construction industry in Turkey, where high energy consumption is an issue. Therefore, energy efficiency and energy savings in specific scale buildings with the added requirement of energy production are planned in Turkey. This study also evaluates the “Enerji Performans Yönetmeliği” implemented in Turkey and highlights the importance of energy efficiency in targeted efforts, the goals of the decisions made, ease of implementation, and measures aimed at reducing energy consumption in construction. It also suggests that more comprehensive legislation is needed and points out recommendations..

 

Keywords: Nseb, nzeb, energy performance regulation, sustainability in turkey, energy performance building directive

1.Giriş

 

Avrupa’da binalarda enerji tüketimi büyük bir endişe kaynağı seviyesindedir. Binaların bu enerji tüketiminin yaklaşık %40’ını oluşturduğu tahmin edilmektedir. Birincil enerji ve sera gazı emisyonlarının %36’sını da yine binalar kaynaklıdır (D’Agostinoa 1). Bazı Üye Devletlerde bu pay %45’i bile aşarak inşaat sektörünü Avrupa’daki en büyük enerji kullanım sektörü haline getirmektedir.

Green Paper, A 2030 İklim Ve Enerji Politikaları Çerçevesi çalışmasında yayınlanan Avrupa’daki devletlerin enerji hedefleri:

Binaların birincil enerji tüketimini 2020 yılına kadar %20 oranında azaltmayı, yenilenebilir enerji üretimini %20 artırmayı ve sera gazı emisyonlarını 1990 yılındaki seviyelere göre %20 azaltma hedeflerini içeren 2007 İklim ve Enerji paketinden sonra, 2030 İklim ve Enerji çerçevesi tarafından yeni ve daha büyük hedefler ortaya konmuştur. (3-5)

 

Dünyada enerji kullanımı ve emisyon oranlarının data şekline getirildiği Odyssee-Mure kaynağına göre:

NZEB, sera gazı emisyonlarının 1990 seviyelerine göre %40 azaltılmasını, yenilenebilir enerjinin payını    %27 ve enerji verimliliğindeki iyileşmeyi %27 ye çıkarılmasını hedeflemektedir. Son olarak, Avrupa Hedefi 2050, sera gazı emisyonlarını 2050 yılına kadar 1990 seviyelerine kıyasla en az %80 oranında azaltmayı hedeflemektedir (al.y. D’Agostinoa).

 

Avrupa’da alınan yeni kararlar, son on yılda enerji kullanımı tasarrufunu teşvik etmek için teknik ve düzenleyici önlemler getirmiştir. Bunların uygulanması, Avrupa’da binalarda tasarruf artışı sağlamıştır. (Şekil 1a, Şekil 1b).

Şekil 1(a) : Avrupa düzeyinde birincil enerji tüketimi ve             Şekil 1(b) : Avrupa düzeyinde nihai tüketim ve hedefler. hedefler kaynak: (Eurostat)                                                            kaynak: (Eurostat)

 

Tablolarda geçen birincil enerji tüketimi verileri; petrol, doğal gaz, kömür, odun gibi doğrudan tüketilebilen ve herhangi bir enerji dönüşümüne girmemiş enerji kaynaklarıdır. Nihai enerji tüketimi ise; toplam enerji kullanımında, tüketiciye ulaştırılan enerjiyi kapsar. Sektörlerdeki enerji tüketiminin toplamı olarak hesaplanır. Bunlar, sanayi, ulaşım, hizmet sektörü ve tarımı kapsamaktadır.

Binalarda enerji tüketiminin azaltılması, gelecekteki iklim problemlerinin çözümü ve enerji hedeflerine ulaşılması dünyanın önemli bir hedefidir. Bu Çalışma Avrupa ve ülkemizin NZEB kararlarını aldığı ve uygulamayı hedeflediği direktife (EPBD) üye devletlerin (NZEB) tanımına ve ülkemizde belirlenen (NSEB) tanımının karşılaştırılmasına, bu kapsamda belirleyici çalışmalara ve uygulamaya geçirilen yönetmeliğe odaklanmaktadır. Bu terimin farklı yorumlarda ele alındığı görüldüğünden tanımların karşılaştırılması ve alınan kararların incelenmesi hedeflenmiştir.

optimizasyonun yanında Minimum Yenilenebilir Enerji Yüzdesi tanımının gerekliliği oluşmaktadır. Bu sebeple, yenilenebilir enerji için PV (fotovoltaik) paneller, ısı pompası ve güneş kollektörleri vb. aktif sistemler düşünülerek bina özellikleri dahilinde hesaplamalar yapılmıştır. Kojenerasyon sistemleri de ayrı olarak hesaplamaya dahil edilmiştir.

 

NSEB, ülkemizde yapı sektöründe, ısıtma ve soğutma ihtiyaçları ile bu ihtiyaçlara ilave olarak sektörlerin mevcut durumları göz önüne getirilerek, uygulamada gerçekçi ve optimum ilk yatırım maliyeti olacak şekilde belirlenmiştir. Binaların kullanıcı sayıları, konumları ve tasarım faktörleri sebepleriyle yaşanılması mümkün performans sorunlarını azaltmak ve NSEB kapsamında belirlenen hedeflere ulaşmak için faydalı olacaktır.

Bunların yanında yapılan enerji verimliliği çalışmalarında, “Yapılan hesaplamalarda NSEB dönüşümlerin ve kojenerasyon sistemlerinin, müstakil konut ve apartman binalarında ekonomik açıdan uygun olmadığı görülmüştür” (ÇŞİDB, NSEB için Rehber Kitap 22).

Sonuç olarak denilmelidir ki, NZEB tanımı genel bir kavramdır. Ve bu kavram sonrasında iklim, bina tipolojisi vb. etkiler düşünülerek farklılık gösterebilir.

Devamı için aşağıdan pdf indirebilirsiniz…..